De voor- en nadelen van stuursystemen op een rij

Truckfabrikanten zoeken continu naar verbeteringen, bijvoorbeeld van het stuursysteem. De afgelopen jaren nam de keuze voor pallet- en orderverzameltrucks flink toe. Elk systeem kent zijn eigen voor- en nadelen. De Forklift Driversclub zet ze voor je op een rij.

Vroeger was het simpel als het ging om de keuze van het stuursysteem van de pallettruck of orderverzameltruck. Je had de dissel en verder niets. Vandaag de dag is het een stuk lastiger kiezen. We hebben de dissel, de bekrachtigde dissel, het stuurwiel, het mini-stuurwiel, het fiets/stepstuur. Zoals altijd kleeft aan elk voordeel een nadeel.

De dissel 

Het oudste stuurprincipe is zonder twijfel de dissel(boom). Hij is direct verbonden met het aandrijfwiel van de pallet- of orderverzameltruck. Als je hem zwenkt verandert de stuurhoek van het aandrijfwiel en maakt de truck een bocht. Je bedient hem net als een roer op een schip dat achteruit vaart. Zwenk je naar links dan ga je naar rechts. Het klinkt zo ingewikkelder dan het in de praktijk is. Juist vanwege het eenvoudige gebruik kiezen veel bedrijven vaak nog steeds voor de dissel. Iedereen kan er mee werken en dat is belangrijk, vooral als er uitzendkrachten worden ingezet, of wanneer vrachtwagenchauffeurs zelf hun truck moeten laden of lossen. Een ander voordeel is de mogelijkheid om de dissel met één hand te bedienen; zowel bij het vooruit- als het achteruitrijden.

Nadeel van de dissel is de relatief zware besturing als de truck langzaam rijdt. Een ander minpuntje is de belasting voor de chauffeur bij scherpe bochten. Vaak kom je buiten de contouren van de truck en moet je flink sturen om zo’n bocht te kunnen maken.

 

De bekrachtigde dissel

De dissel is er ook in een variant met hulpmotor, zeg maar een stuurbekrachtiging. Je bedient het aandrijfwiel niet rechtstreeks maar via een elektromotor. Afhankelijk van de zwenkhoek van de dissel helpt het motortje met het verdraaien van het aandrijfwiel. Dit maakt de besturing van de truck snel en soepel.

Vaak kan bovendien de mate van bekrachtiging worden ingesteld. Heel handig is de proportionele bekrachtiging. Deze helpt steeds sterker mee naar mate de dissel verder wordt verdraaid. Voordeel hiervan is dat de disseluitslag veel minder groot hoeft te zijn dan bij een onbekrachtigde variant en dat armen en andere lichaamsdelen binnen de contouren van de truck kunnen blijven. Op deze manier is het maken van een scherpe bocht veel eenvoudiger.

Het nadeel: het sturen kan wat ‘afstandelijk’ aanvoelen en het verdient extra aandacht om de juiste mate van bekrachtiging te kiezen. En doordat de uitslag van het aandrijfwiel niet altijd gelijk is aan die van de stuurkop, moet je als bestuurder eerst wennen aan het rijgedrag.

Het stuurwiel

Een ander stuurprincipe is het stuurwiel. Dit wordt vooral op orderverzameltrucks gebruikt en zorgt ervoor dat je als chauffeur netjes op je plaats blijft, ook al is de bocht superscherp. Het stuurwiel is altijd losgekoppeld van de aandrijfmotor en tandwielkast. Een hoekmeter aan het stuurwiel geeft signalen af die de stuurmotor bedienen, waarna het aandrijfwiel in de juiste hoek wordt gezet. In de eerste jaren zagen we mechanische stuursystemen die via kettingen het aandrijfwiel verdraaiden.

Inmiddels hebben de meeste fabrikanten dergelijke sturen vervangen door mini-stuurtjes die elektrisch bekrachtigd zijn. Ook hier is de mate van stuurvermogen en bekrachtiging instelbaar. Sturen met zo’n stuurwiel is aanmerkelijk lichter dan met een dissel en natuurgetrouw. Je hebt er wel iets meer gevoel voor nodig, een goede motoriek is dus gewenst.

Belangrijk nadeel is het rijden achteruit. Met de combinatie van een stuurwiel en ‘vlinder’ voor het accelereren heb je altijd twee handen nodig. Omkijken bij het achteruitrijden wordt zo een stuk lastiger. Een dwars geplaatste zit- of stapositie biedt dan uitkomst. Verder kan het rijgedrag door de mogelijke vertraging in het stuursignaal nerveus overkomen. Zeker bij de kleinere stuurwielen.

Combinaties

In de loop der jaren zijn er ook andere stuurprincipes geïntroduceerd, zoals het fietsstuur en stuurwielen met een andere vorm en geïntegreerde vlinders. Deze stuurconcepten houden vaak het midden tussen een stuurwiel en een stuurkop aan een zeer korte disselboom. De positionering is vaak net iets anders, maar het doel is altijd gelijk: het besturen van de orderverzameltruck makkelijker maken.

Ook deze systemen (elektronisch) zijn bekrachtigd en met één hand te bedienen. Ook tijdens het achteruit rijden, hoewel dat bij het ene systeem wat meer oefening en gevoel vraagt dan bij het andere. Daarnaast bieden ze hetzelfde voordeel als de mini-stuurtjes: als bestuurder blijf je altijd binnen de contouren van de truck. Hoe scherp de bocht ook wordt genomen. Door de soms korte stuurbewegingen kan het rijgedrag echter als nerveus worden ervaren.